Năng lực số là gì?

Năng lực số, hay còn gọi là digital literacy hoặc digital skill, là khả năng hiểu, sử dụng và tận dụng công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) để hoàn thành các nhiệm vụ và mục tiêu cá nhân cũng như nghề nghiệp. Điều này bao gồm việc sử dụng máy tính, phần mềm, dữ liệu và Internet để tìm kiếm thông tin, giải quyết vấn đề và tạo ra giá trị.

Năng lực số không chỉ dừng lại ở kỹ thuật mà còn bao gồm khả năng phân tích thông tin, đánh giá tình huống và áp dụng kiến thức để đưa ra quyết định thông minh. Đây là một kỹ năng quan trọng trong thời đại số hóa hiện nay, giúp cá nhân và tổ chức cạnh tranh và phát triển.

Năng lực số trong giáo dục là khả năng sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) để hỗ trợ quá trình dạy và học. Điều này bao gồm việc sử dụng các công cụ kỹ thuật số để tìm kiếm, đánh giá và chia sẻ thông tin, cũng như tạo ra nội dung số và hợp tác trực tuyến.

Khung năng lực số cho sinh viên

Thông tư số 02/2025/TT của Bộ GDĐT ngày 24/1/2025 áp dụng đối với các cơ sở giáo dục, các chương trình giáo dục, đào tạo và người học trong hệ thống giáo dục quốc dân; các tổ chức, cá nhân có liên quan. Thông tư qui định khung năng lực số cho sinh viên bao gồm 6 miền năng lực với 24 năng lực thành phần:

1. Miền năng lực Khai thác dữ liệu và thông tin tập trung vào khả năng tìm kiếm, lọc, đánh giá và quản lý dữ liệu thông tin, cũng như nội dung số; bao gồm các kỹ năng xã định nguồn thông tin đáng tin cậy, tổ chức dữ liệu một cách hiệu quả và sử dụng chúng để hỗ trợ ra quyết định hoặc giải quyết vấn đề trong môi trường số.

2. Miền năng lực Giao tiếp và hợp tác trong môi trường số nhấn mạnh khả năng sử dụng công nghệ số để tương tác, chia sẻ thông tin, làm việc nhóm và tham gia các cộng đồng trực tuyến; bao gồm các kỹ năng như giao tiếp hiệu quả qua các kênh số, tôn trọng đa dạng văn hóa, quản lý danh tính số và thúc đẩy hợp tác trong môi trường kỹ thuật số.

3. Miền năng lực Sáng tạo nội dung số tập trung vào khả năng tạo, chỉnh sửa và chia sẻ nội dung số; bao gồm các kỹ năng như phát triển nội dung mới, áp dụng bản quyền và giấy phép, lập trình cơ bản và tích hợp kiến thức từ nhiều nguồn để tạo ra sản phẩm số phù hợp và sáng tạo.

4. Miền năng lực An toàn thông tin tập trung vào việc bảo vệ dữ liệu, thiết bị, sức khỏe và môi trường số; bao gồm các kỹ năng như bảo mật thông tin cá nhân, quản lý rủi ro mạng, sử dụng công nghệ số an toàn, bảo đảm sức khỏe tâm lý và thể chất khi tương tác trong môi trường số và thúc đẩy trách nhiệm bảo vệ môi trường kỹ thuật số.

5. Miền năng lực Giải quyết vấn đề tập trung vào khả năng tư duy phản biện và sáng tạo để xác định, phân tích và giải quyết các vấn đề trong môi trường số; bao gồm các kỹ năng như khắc phục sự cố kỹ thuật, học hỏi công nghệ mới, điều chỉnh nhu cầu số để đạt mục tiêu và sử dụng công nghệ để đổi mới hoặc giải quyết các thách thức thực tiễn.

6. Miền năng lực Ứng dụng trí tuệ nhân tạo tập trung vào việc hiểu, sử dụng và đánh giá các công cụ, hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) một cách có đạo đức và trách nhiệm; gồm các kỹ năng như nhận biết cách AI hoạt động, áp dụng AI vào các nhiệm vụ thực tiễn, đánh giá tác động đạo đức và xã hội của AI và bảo đảm việc sử dụng AI một cách minh bạch, công bằng và có trách nhiệm.

Link thông tư trên trang Web Bộ GDĐT: https://moet.gov.vn/content/tintuc/Lists/News/Attachments/10269/thong-tu-quy-dinh-khung-nang-luc-so-cho-nguoi-hoc.pdf

Thiếu các kỹ năng số này, bạn giỏi chuyên môn đến đâu cũng vẫn là người yếu thế trong cuộc cạnh tranh khốc liệt ở thị trường lao động Việt Nam cũng như quốc tế. Khóa học này được Bộ GDĐT xây dựng, với mục tiêu mọi sinh viên trên các cơ sở giáo dục đại học toàn quốc phải được trang bị các kiến thức số thông qua 6 module học tập trong khóa học.